18 Ağustos 2017 Cuma

Sabun Bazı, Kül Suyu ve Kostik Meselesi


 Sabun hakkında tüm gerçekler

Şampuan, saç kremi, duş jeli vs. kişisel temizlik ürünü adı altında satılan ve cilt florasını olumsuz etkileyip alerji ve daha pek çok hastalığa zemin hazırlayan "kimyasal zehirleri" banyomuzdan atalı hayli zaman oldu.
İlk sabunlarımızı yapmaya başladığımız günden bu yana doğal sabunlarımız da çeşitlendi gelişti.
Kullanan herkesten tam puan aldı, bu gururla da daha da bir güzelleştiler.
Neden evde sabun yapmaya başladık ve bu işi geliştirdik, tabii ki en doğalını kullanmak için.
Sayfa sayfa yazdık anlattık ama, bu konuda her defasında sorular geliyor ben de tekrar daha fazla anlatmaya karar verdim.
Doğal sabun adı altında satılan onca kimyasalı görüp de sessiz kalmak cinayet olur çünkü.

Sabun bazı kullanmıyoruz. Neden? Sabun bazı ne menem şeydir?



Hazır sabun bazı,  sodyum Tallowate’la hazırlanıyor. Sodyum Tallowate, hayvan iç yağlarının kostikle sabunlaştırılması ile elde edilen sabun ana maddesi olarak kullanılıyor. Burada kullanılan maddenin hayvan iç yağı olması pek de sorun gibi görünmeyebilir. Sonuçta bu yağlar da doğal yağlar ve cilde zararı yok. 
Sorun şurada ki;
Hangi hayvansal yağlar, hangi şartlarda ve nasıl sabunlaştırılıyor, bunları bilmiyoruz. Yığınla köpürücü, renklendirici, koku verici madde, parafin türevleri, gıdalarda yasaklanmış koruyucu maddeler ilave ediliyor. 

Size bir sır vereyim mi aktarlarda boy boy rengarenk dizilmiş sözde birbirinden "şifalı doğal sabunlar" hep sabun bazıyla yapılıyor. Doğal bir sabunun zaten şeffaf, renkli ya da kokuyor olması söz konusu değildir. 

Ya markette satılan sabunlar?

%100 sentetik ve deterjan diyor ve sabunla isim benzerliği dışında ortak bir noktaları olmadığı için konuyu kapatıyorum.


Peki şu meşhur kül suyu meselesi nedir?

Kül suyu ile yapılan sabun doğal  sabun (mu) dur?
Kül suyu meşe külünün su ile kaynatılıp yoğunlaştırılmasıyla elde edilen kostiktir. evet yanlış okumadınız "kül suyu kostiktir." Potasyum Hidroksittir. PH Sodyum hidroksitle aynıdır, hani şu her ortamda kostik diye dışlanılan ve bizim sabun yaparken kullanmış olduğumuz sodyum hidroksitten NaOH dan bahsetiyorum.
Meşe külü alınır su ile yoğunlaşana ve PH istenilen seviyeye gelene kadar kaynatılır ve kostik elde edilir. 
Kimilerine göre tamamen yanmış olan bir külden elde edilen bu kostik doğal, laboratuvar ortamında hijyenik koşullarda elde edilmiş formüler oranda saflaştırılmış kostik ise kimyasaldır.
Biz yanmış bir maddeden elde edilen bir kostiği sağlıklı bulmuyoruz ve NaOH kullanıyoruz.
Buraya kadar sanırım anlaşılmayan bir konu yok.

Gelelim kostiksiz sabun meselesine.

Nedir bu dilden dile dolaşan kostiksiz sabun muhabbeti? Böyle bir sabun var mıdır? 
Olması mümkün müdür?
Sabun kimyasal bir oluşumdur ve bu sorunun net ve kesin cevabı hayırdır. Çünkü sabun asit (yağ asidi) ile bazın (kostik-alkali) kimyasal reaksiyonundan oluşan tuza verilen isimdir.
Bu kimyasal formül iki kere ikinin dört etmesi gibi kimyasal bir gerçekliktir.
Yukarıdaki soruyu tekrar soracak olursak "kostiksiz sabun yapılır mı?" HAYIR, bu mümkün değildir.

Peki herkesin dilinde dolaşan "kostiksiz sabun" tabiri nereden gelmektedir?

Geleneksel yöntemlerle sabunun ilk icadından bu yana bakacak olursak, elbette laboratuvar ortamında saf kostik elde edilmesi sabunun ilk icadına dayanmaz. İlk kostiği meşe külünden elde etmiş atalarımız ama, tabi bunun adının kostik olduğu kostiğin icadıyla ancak ortaya çıkmış. Hal böyle olunca kül suyu ile elde edilen sabun "kostiksiz sabun" olarak dillere yerleşmiş.
Unutulmaması gereken en önemli unsur, kül suyunun kostik olduğu, 
ikincisi, külden yani yanmış bir maddeden elde edilen kostiğin mi yoksa hijyenik ortamda kimyasal formülle elde edilen kostiğin mi daha sağlıklı olduğu sorusuna kişinin vereceği cevaptır.
Benim cevabım ve seçimin hijyenik ortam elde edilen saf kostiktir.

Sabunlaşma gerçekleştiğinde sabunda kostik kalıntısı kalır mı?

Bu o sabunu yapana göre değişkenlik gösterir.
Şöyleki;
Sabun yapmak için kullandığınız her bir yağın ayrı sabunlaşma faktörü vardır.
Örneğin;
Zeytinyağın sabunlaşma faktörü: 0.124 iken Hindistan cevizi yağının sabunlaşma faktörü 0.136, shea yağının sabunlaşma faktörü 0.128 dir. Bu liste kullanacağınız yağa göre uzar gider.
Sabun yaparken kullanacağınız yağların sabunlaşma faktörüne göre hesaplanmış bir formülle sabun yapmalısınız ki gram gram tartarak eklediğiniz bu kostik sabunlaşma reaksiyonu sonucunda sabunda tamamen dönüşsün.
Sözün özü, yağ reaksiyonlarına göre hesaplanarak formüle edilmiş ve hassas olarak ölçülerek eklenen kostikten 1 gr bile sabunda kalmaz. 
Birisi kostiksiz sabun mı demişti :) Sanırım bunu kast ettiler.

Maalesef köylerde maşrafayla eklenen kostiklerle sabunlarda kostik kalmaması söz konusu değildir. Zaten pek çok doğal diye satılan sabunun üzerinde beyaz un gibi kostik kalıntılarını görürsünüz.

Asit ve baz birleşir, sabunu oluşturur. Türkçe meali yağ ve kostik birleşir başka bir forma dönüşür sabun olur.
Artık o formda ne yağ vardır ne de kostik.
İşin sırrı, bu işi hesap kitapla, ehliyle yapmaktır.

Bizim sabunlarımız %100  bitkisel yağlar ve NaOH (kostik) ile yapılır.
Sabunlarımızda 1 gr bile kostik yoktur.
Yukarıdaki her iki cümle de bana ait.
Açılımını zaten yazıda uzun uzun anlattım.
Sonrası iyilik, sağlık.
Sevgiyle kalın.

Online sipariş vermek için sitemizi ziyaret edebilirsiniz. https://www.fermentemutfagim.com/






13 yorum:

  1. İyi günler benim bir sorum olacak zeytinyağı sabunlasma oranı 0.124 yazmışsınız sabun yapimi yalnızda ise 0.133 olarak yazıyor hangisi doğru acaba ben sabun yapmaya başladım sizin sayfanız sayesinde fakat bu oran değişikliği aklımı karistirdi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 0.133 doğru. Ancak reaksiyona girmemiş yüzde 8 civarı zeytinyağı oranına sahip sabun yapmak için(yani nemlendirici)0.124 iyidir. :)

      Sil
  2. Merhaba kül suyunu bulaşık makinesi deterjan gözüne koyup yıkıyorlar bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz. Eskiden benim anneannem küllü suyla ve ev yapımı zeytinyağı ilr yapılmış sabunla yıkardı bulaşıklarını.

    YanıtlaSil
  3. Merhaba.. öncelikle bu güzel blogu açtığınız için çok teşekkür ederim. ben uzun bir zamandan beridir kendi evimde doğal sabun yapmaya çalışıyordum. onlarca başarısız denemeden sonra sizin blogunuz ile karşılaştım :) verdiğiniz doğru tarif ve tüyolar sayesinde çok başarılı sabunlar döktüm :) gerçekten size teşekkür ediyorum.. şimdi gelelim takıldığım konuya. geçen gün içinde kekik yağı olan bir sabun yapmak istedim ama kekik yağının çok hızlı reaksiyon yaptığını (daha tencere iken kalıba dökmeden katılaştığını) tecrübe ettim. şimdi size sorum şu olacak. eğer yağ veya esans yüzünden saniyeler içinde tencerede katılaşan bir sabunu nasıl tekrar puding kıvamına geri getirip kalıba dökebilirim? benim düşüncem reaksiyon gösteren sabunu tekrar kıvama getirmek için ısıtmak?! sizin öneriniz nedir??

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mrb,ben de sabun yapmak istiyorum nasıl yaptığınızı anlatabilir misiniz?

      Sil
  4. Merhaba, öncelikle 2 sorum olacak 1. Si çokmaraştırmanın zaraları kostik yanlış kullanımda patlayabilir yazıyordu😰 ben kendi sabunumu yapmak istiyorım aslında bebek bezlerim yıkanabilir ve yün bez yani tamanem doğal ama bu bezlerin lanolinlenmesi gerek bunun için bi lanolin sabun yapmak istiyorum. Hazırları var ama kendi yaptığıma daha çok güvenirim. 2. Sorum lanolin sabunu yapmak için oranlar nedir

    YanıtlaSil
  5. Cilt detoks paketini nasıl kullanmak gerekir. Hergün sabun sirke ve kremi kullanmalimiyiz.sevgiler

    YanıtlaSil
  6. Merhaba Ferda Hanım, sabunlarda kostik yani lavabo açıcının içeriğinin kullanılıyor olmasına çok şaşırdım. 1g bile kalmıyor demişsiniz sözel ifadeniz haricinizde bunu nasıl destekleyebilisiniz? Video, bilimsel bilgi, kimyasal açıklama vs. Daha fazlasını öğrenmek isterim açıkçası.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Matematikte nasıl ki 2 kere 2 dört ederse yağlar da kostik olmadan sabun olmaz bu da kimyanın değişmez kuralıdır.

      Sil
  7. Merhabalar. Sabun yapımıyla ilgili öğrenmek istediğim çok önemli bir mesele var. O da şu ki: Sabunlaşma olduktan sonra sabunun içinde vitaminler kalıyor mu? Eğer kalıyorsa bile yıkama esnasında bu vitaminlerin cildimize geçmesi imkansız değil mi? Kimsayasal bilgilerle cevaplandırmanızı bekler ve teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
  8. Merhaba bitkisel sabun bazları hakkındaki düşüncelerinizi çok merak ediyorum

    YanıtlaSil
  9. Soğuk yöntem KÜKÜRTLÜ sabuna nasıl bir formül uygulamalıyız?

    YanıtlaSil